hyperphysics

hyperphysics

Альберт Эйнштейн

Шинжлэх ухааны нэр алдар нь зарим хүмүүст орлого өгдөг сүүтэй үнээ, заримд нь ариун гэгээн тэнгэрийн дагина мэт санагдана.

 E=mc2 

Альберт Эйнштейн (Albert Einstein, зөв дуудлага нь Айнштайн, *1879 оны 3 сарын 14 – †1955 оны 4 сарын 18) нь Германы жүүд гаралтай АНУ Швейцарийн онолын физикч байв. Түүний онолын физикт оруулсан хувь нэмэр нь физикийн ертөнцийг асар ихээр өөрчилсөн билээ.
Түүний судалгааны үндсэн чиглэл болох гол харьцангуйн онол нь орон зай ба цаг хугацааны ойлголтыг үндсээр нь өөрчилсөн юм. Тэрээр 1905 онд гаргасан "Хөдөлж буй биетийн электродинамик" гэсэн гарчигтай ажлынх нь агуулга нь харьцангуйн тусгай онол хэмээн тодорхойлогдсон билээ. Эйнштейн 1916 онд харьцангуйн ерөнхий онолоо нийтлүүлсэн. Мөн тэрээр Квант физикт дорвитой хувь нэмэр оруулсан бөгөөд 1905 онд хэвлүүлж байсан Фото-электроны эффектийн тайлбараараа 1922 оны арван нэгдүгээр сард 1921 оны физикийн Нобелийн шагнал хүртсэн билээ. Түүний онолын ажлууд болон E=mc2 масс-энергийн тэнцэтгэл нь атомын бөмбөг ба цөмийн энергийн хөгжилд шууд бусаар нөлөөлсөн.

Физик -1 хичээлийн лекц

Физик-I  Хичээлийн лекц

Лекц-1. Физикийн судлах зүйл. Физикийн түүхээс. Физик             хэмжигдэхүүнүүд. Тооллын систем

Лекц-2. Харьцангуйн зарчим. Галилейн хувиргалт

Лекц-3. Гравитацын орон дахь бөөмийн хөдөлгөөн

Лекц- 4. Материаллаг цэгийн хөдөлгөөний тэгшитгэл,Ньютоны хуулиуд. Хатуу  биеийн                 массын   төв.

Лекц-5.Хадгалагдах  хуулиуд. Импульс ба энерги хадгалагдах

      хууль. Импульсын момент хадгалагдах хууль

Лекц-6.  Тойргоор эргэх хөдөлгөөн.  Хатуу биеийн эргэлдэх хөдөлгөөн.  Түүний тэгшитгэлүүд.

Лекц-7.  Идеал шингэний урсгал. Бернуллийн  тэгшитгэл, Статик ба динамик даралт.                          Шингэний       зуурамтгай чанар 

Лекц-8,  Гармоник хэлбэлзэл. Хэлбэлзлийг нэмэх. Замхрах ба албадмал хэлбэлзэл.

Лекц-9, Долгион. Долгионы тэгшитгэл. Дуу. Дууны долгионы үндсэн шинж. Шуугиан. Ультра дуу

Лекц-10.  Молекул кинетик онол. Бодисын  молекул  бүтэц. Молекул хүч.

 Лекц-11. Термодинамик

Лекц-12.  Карногийн цикл. Дулаан солилцол

Лекц-13. Шингэний шинж чанар

Лекц-14. Бодисын агрегат төлөв

Лекц-15.  Хатуу бие

Лекц-16.  Цахилгаан орон

СУРГАЛТЫН ЦӨМ АГУУЛГА

1.Кинетик
   1.1.Тооллын систем, радиус вектор, шилжилт
   1.2. Хурд, хурдатгал, траектор, зам
   1.3. Хөдөлгөөн, түүний ангилал
   1.4. Харьцангуй зарчим. Галилейн ба Лоренцын хувиргалт
2. Динамик
    2.1.Материал цэгийн хөдөлгөөний тэгшитгэл. Ньютоны хуулиуд, хэрэглээ
    2.2. Хатуу биеийн массын төв.
    2.3. Хатуу биеийн эргэлдэх хөдөлгөөн
    2.4. Импульсийн момент, инерцийн момент.
    2.5.Штейнерийн теорем
    2.6.Сансрын хурдууд
    2.7. Инерциаль бус тооллын систем.
    2.8.Инерцийн хүч, Кориолисийн хүч
 3. Статик
   3.1. Үл эргэх биеийн тэнцвэрийн нөхцөл
   3.2. Үл эргэх тэнхлэгтэй биеийн тэнцвэр
   3.3. Тэнцвэрийн хэлбэрүүд
   3.4. Хүндийн төв.

 4.Хадгалагдах хуулиуд
   4.1.Импульс, импульс хадгалагдах хууль 
   4.2. Энерги, энерги хадгалагдах хууль
   4.3. Импульсийн момент,түүний хадгалагдах хууль
   4.4. Механик ажил, чадал
5.Хий, шингэний механик
   5.1 Шингэн ба хий дэх даралт 
   5.2 Урсгал тасралтгүй нөхцөл
   5.3 Бернуллийн хууль
   5.4 Шингэний зуурамтгай чанар
   5.5 Хоолойгоор урсах шингэний урсгал
   5.6 Зуурамтгай үрэлт
   5.7 Турбулент урсгал

6. Механик хэлбэлзэл
  6.1 Хэлбэлзлийн үе давтамж, фаз, гармоник хэлбэлзэл
  6.2 Хэлбэлзэх хөдөлгөөний кинетик ба динамик тэгшитгэл
  6.3 Хэлбэлзэл үүсэх нөхцөл
  6.4 Чөлөөт хэлбэлзэл
  6.5 Албадмал хэлбэлзэл
  6.6 Унтрах хэлбэлзэл
  6.7 Авто хэлбэлзэл
  6.8 Хэлбэлзлэлийг нэмэх

7.Молекул физик
  7.1 Молекул кинетик онолын үндсэн тэгшитгэл
  7.2 Идеал хийн хуулиуд
  7.3 Молекулын дундаж квадрат хурд
  7.4 Больцманы түгэлт
  7.5 Максвеллын түгэлт
  7.6 Пауссоны тэгшитгэл
  7.7 Хий дэх шилжих зөөх үзэгдэл
  7.8 Чөлөөний зэргийн тоо
  7.9 Барометрийн томъёо  

8.Термодинамик
  8.1 Молекулын энерги
  8.2 Хийн дотоод энерги
  8.3 Термодинамик ажил
  8.4 Дулаан, дулаан багтаамж
  8.5 Термодинамикийн 1-р хууль, хэрэглээ
  8.6 Майерын тэгшитгэл 

  8.7 Цикл процесс, Карногийн цикл
  8.8 Энтропи
  8.9 Дулааны хөдөлгүүр ба хөргөгч машин
  8.10 Термодинамикийн 2-р хууль

9.Шингэн ба хатуу төлөв, фазын хувирал
  9.1 Шингэний бүтэц, шинж чанар
  9.2 Хатуу төлөвийн бүтэц, шинж чанар
  9.3 Бодит хий, Ван-дер- ваальсын тэгшитгэл
  9.4 Фазын шилжилт ба диаграмм
  9.5 Хийг шингэрүүлэх
  9.6 Клапейрон - Клаузиусын тэгшитгэл

10.Цахилгаан статик
 10.1 Цахилгаан орны хүчлэг
 10.2 Цахилгаан оронд цэнэг шилжүүлэхэд гүйцэтгэх ажил
 10.3 Цахилгаан орны потенциал
 10.4 Суперпозицын зарчим
 10.5 Гауссын теорем, хэрэглээ
 10.6 Цахилгаан орон дахь дамжуулагч
 10.7 Диэлектрик ба түүний туйлшрал
 10.8 Конденсатор ба цахилгаан багтаамж